Nhà vườn nhiệt đới ở thung lũng lịch sử São Paulo, Brazil

São José do Barreiro House là một công trình rất đặc biệt khi đưa mô hình nhà vườn xây dựng giữa một thung lũng cổ xưa mà không làm mất đi sự kết nối chung của vùng. Vượt qua rất nhiều khó khăn thách thức trong quá trình thiết kế và thi công, ngôi nhà hoàn thiện với thành công ngoài mong đợi và trở thành một công trình nhà vườn cực kỳ độc đáo mà vẫn không kém phần tinh tế, tiện dụng. 

Thông tin công trình: 

• Tên công trình:  São José do Barreiro House / Vão
• Quốc gia: Brazil
• Diện tích: 100 m²
• Thời gian khởi công: 2022
• Nhiếp ảnh gia: Javier Agustin Rojas, Vão
• Kiến trúc sư: Anna Juni, Enk te Winkel e Gustavo Delonero

Thách thức của việc thiết kế São José do Barreiro không liên quan đến phát triển một cấu trúc táo bạo hay thậm chí là các chi tiết kỹ thuật phức tạp mà nằm ở chỗ điều khiển gió, điều hướng ánh sáng tự nhiên và định hình cảnh quan.

Trong trường hợp này, điều khiến kiến trúc sư phải bỏ nhiều tâm sức nhất là xử lý bối cảnh như thế nào, hay nói dễ hiểu hơn là tìm cách thể hiện ngôi nhà như thế nào cho phù hợp khi nó nằm ở vùng trung tâm của một thị trấn nhỏ thuộc thung lũng lịch sử São Paulo, vùng Serra da Bocaina. Vấn đề đầu tiên đặt ra cho kiến trúc sư là không được phép bắt chước lại cách thiết kế của những ngôi nhà và những con đường rải sỏi tràn ngập Praça da Igreja Matriz (Quảng trường Nhà thờ Matriz) và vẫn tạo ra được mối liên hệ với bầu không khí hoài cổ bao trùm thành phố kể từ khi kết thúc chu kỳ cà phê.

Để hiểu được âm vang lịch sử cần đưa vào dự án, kiến trúc sư đã phải tiến hành kiểm tra kỹ hơn ngoài những chuyến thăm thông thường tới địa điểm xây dựng. Từ  việc quan sát cuộc sống hàng ngày đang diễn ra ở quảng trường, từ những chuyến thăm rạp chiếu phim São José và đồn điền Pau D’alho, và từ việc trò chuyện với những gia đình sống ở đây, kiến trúc sư thực sự mong muốn thiết lập một sự liên kết thầm lặng và chủ quan giữa ngôi nhà và thành phố đã qua nhiều thế hệ này.

Vấn đề thứ hai phát sinh từ những tình huống thực tế hơn: ngôi nhà phải khả thi để có thể tiến hành xây dựng. Việc xây dựng gắn liền với ngân sách eo hẹp (R$1.000,00/m²) và công nhân thiếu kinh nghiệm trong việc đọc bản vẽ kiến ​​trúc số. Vì vậy, người thiết kế ngôi nhà phải là một kiến ​​trúc sư có khả năng kết hợp nhiều kiến ​​thức xây dựng truyền thống được bảo vệ bởi các nhà xây dựng địa phương.

Vẫn còn một vấn đề thứ ba nữa cần được xem xét. Vấn đề này không liên quan đến các tòa nhà và kỹ thuật xây dựng mà liên quan đến không gian của lô đất cần xây dựng. Giữa những ngôi nhà san sát nhau, không có khoảng lùi trước sau, lô đất này là khu đất duy nhất chưa xây dựng ở khu vực trung tâm và chỉ có một khoảng xanh có thể nhìn thấy từ vỉa hè. Các loại cây cảnh và cây ăn quả ở đó được trồng bởi mẹ của khách hàng, một người làm vườn lão luyện khi khu đất được sử dụng làm sân sau của gia đình.

Điều bất ngờ là sau rất nhiều năm bỏ hoang, người chủ chỉ chăm sóc đất đai một chút mà đã có thể làm cho hàng loạt cây mọc lại, bao gồm khoai mỡ, caladi, dương xỉ và hồng môn. Gia chủ tin rằng đây là tín hiệu, là mong muốn của tổ tiên và cuối cùng đưa ra quyết định rằng ngôi nhà này chắc chắn được thiết kế theo phong cách nhà vườn. Đảo ngược logic thông thường, các kiến trúc sư xác định ý tưởng xây dựng ngôi nhà trước cả khi định hình cảnh quan, điều đó đồng nghĩa với việc khu vườn sau này sẽ được được thiết kế riêng cho ngôi nhà.

Một con đường nhỏ bắt đầu từ cổng dẫn vào trong ngôi nhà. Con đường ngoằn ngoèo đưa du khách xuyên qua những hàng cây, từng chút một, hé lộ những góc nhìn của ngôi nhà. Ở cuối thấp thoáng một cầu thang bằng đá vẫy gọi du khách lặn xuống dưới lối đi bộ hiện ra trong khoảng không. Ở phía tầng trệt có hai khối xây dựng bao quanh một cây xoài lo lớn.

Những khoảng không gian trống cũng đã thể hiện mong muốn dung hòa thế hệ trong thói quen sinh hoạt, cư trú. Nếu một mặt, các lối đi phân định không gian đề xuất một quá trình di chuyển phi truyền thống tiếp xúc với các yếu tố, thì mặt khác, băng ghế bê tông dài mang đến sự diễn giải lại đặc điểm hoạt động chiêm nghiệm của São José do Barreiro. Tuy nhiên, đỉnh cao thực sự của dự án không nằm ở các yếu tố xây dựng của nó, mà ở bầu không khí bộc lộ cho những người ngồi đó: tiếng chuông ngân vang của tháp chuông nhà thờ, sự kiên cố của các trang viên gần đó, mái ngói đất sét, chất mộc mộc mạc, màu sắc sống động của khu vườn ở tiền cảnh và những ngọn đồi bất tận ở hậu cảnh.

Biên dịch: Thu Thùy – kienviet.net | Nguồn: March Daily